Debat: Villes en guerre 1914-1918. La Wallonie et Bruxelles (Cegesoma, 20/10/2017)

Met Bruno Benvindo, Mélanie Bost, Alain Colignon en Chantal Kesteloot
Moderator : Anne Roekens

Op vrijdag 20 januari 2017, nodigt Anne Roekens (UNamur) de vier auteurs uit van « Bruxelles, ville occupée 1914-1918 » en « La Wallonie dans la Grande Guerre ». Zij zullen hun respectievelijke boeken voorstellen en dieper ingaan op het schrijven van een dergelijke « visuele geschiedenis ». Een aantal foto’s uit beide werken zullen in detail besproken worden. Zo kunnen we concreet zien wat foto’s over het verleden kunnen onthullen of verbergen.
Meer info : http://www.cegesoma.be

Het beeld als inzet

Vandaag produceert iedereen beelden. Iedereen kan zo zijn visie op de realiteit bekend maken. Aanvankelijk was dit het monopolie van de media. In de overgang van de 19de naar de 20ste eeuw trad er een democratisering en privatisering op. Wanneer de Groote Oorlog uitbreekt, is fotografie reeds vele jaren ingeburgerd. Zich laten fotograferen op belangrijke momenten is een gewoonte geworden. Hoewel nog niet iedereen een fototoestel heeft, komt daar geleidelijk verandering in. De bezetter wil dit fenomeen onder controle houden.

Een dubbele uitdaging

Verschillende restrictieve maatregelen verklaren de zeldzaamheid van foto’s van amateurfotografen. Het werk van professionele fotografen daarentegen is beter bewaard. Ondanks de bezetting kende de persfotografie een ongekende groei gedurende de Eerste Wereldoorlog. Toch blijkt dat bepaalde onderwerpen uitvoerig aan bod komen terwijl andere weinig sporen nalieten in het visueel geheugen. De auteurs leggen zo een dubbele uitdaging bloot : een synthese aanreiken over een weinig verkend thema en het tonen van versnipperd en onvolledig fotografisch materiaal.

Visuele geschiedenis

Fotografie wordt vandaag als volwaardige historische bron beschouwd. Het biedt ons een andere manier om naar het dagelijkse leven van deze turbulente periode te kijken. Ondanks een aantal voor de hand liggende beperkingen tonen foto’s ons facetten van de oorlogsbezetting die maar al te vaak verborgen bleven. Dit fotomateriaal verandert en verrijkt onze perceptie van Brussel en van de Waalse steden in oorlogstijd.

De auteurs

• Bruno Benvindo is historicus, verbonden aan het CegeSoma. Zijn onderzoeksactiviteiten richten zich vooral op de geschiedenis van beide wereldoorlogen en het gebruik van het verleden in het hedendaagse België.
• Mélanie Bost is historica. Haar werk behandelt de sociaal-politieke geschiedenis van het gerecht in België en de Duitse bezetting in 1914-18.
• Alain Colignon, historicus, is sinds 1989 verbonden aan het CegeSoma, en specialiseerde zich in de analyse van de wereldoorlogen.
• Chantal Kesteloot is historica, hoofd van de sector ‘Publieksgeschiedenis’ van het CegeSoma. Haar werk behandelt de geschiedenis van Brussel en de impact van beide wereldoorlogen.
• Anne Roekens (moderator) is professor hedendaagse geschiedenis aan de Université de Namur en lid van de onderzoeksgroep “Histoire, sons et images” die zich buigt over audiovisuele bronnen voor de geschiedschrijving van de lange 20ste eeuw.

Praktisch

Dit evenement gaat door in de conferentiezaal van het CegeSoma, Luchtvaartsquare 29, 1070 Brussel. We beginnen om 14.30 uur. Deelname is gratis, vooraf inschrijven is aanbevolen (02/556.92.57 - isabelle.delvaux@cegesoma.be)

Publicaties

Beide werken zijn te koop, elk aan 20 € (+ eventuele verzendingskosten) in het CegeSoma, in de depots van het Rijksarchief te Brussel en in Wallonië of via lut.vandaele@cegesoma.be
- Bruno Benvindo & Chantal Kesteloot, Bruxelles, ville occupée 1914-1918, Waterloo, La Renaissance du Livre, 2016, 176 p.
- Mélanie Bost & Alain Colignon, La Wallonie dans la Grande Guerre 1914-1918, Waterloo, La Renaissance du Livre, 2016, 176 p.